KONKRETNE ODDZIAŁYWANIE
Konkretne oddziaływanie nie może prowadzić równocześnie do optymalizacji rozwoju wszystkich ludzi, ale odnosi się do wyodrębnionych grup bądź poszczególnych jednostek. Więcej: dobrze dostosowane do rozwojowych potrzeb jednych osób z reguły okazuje się niedostosowane do potrzeb innych osób. Stąd między innymi bierze się postulat ramowości programów wypełnianych konkretnymi treściami dopiero przez nauczyciela-wychowawcę, stąd m.in. postulat towrzenia grup względnie jednorodnych w sformalizowanych oddziaływaniach (np. grup klasowych w szkole).Nawet w przypadku istnienia takich grup skuteczność oddziaływań zależy od ich zindywidualizowania. Chodzi o uwzględnianie podmiotowości ucznia-wychowanka, uwzględnianie faktu, że każdy człowiek ma sobie tylko właściwe doświadczenie indywidualne.