DZIĘKI PROCESOWI RYTUALIZACJI
Dzięki procesowi rytualizacji filogenetycznej powstaje zatem nowa autonomiczna motywacja zachowania socjalnego. Zrytualizowany sposób poruszania się otrzymuje, by użyć dawnego mego porównania, miejsce i głos w „parlamencie instynktów” danego gatunku zwierzęcego. U bardzo wielu zwierząt społecznych strukturę gromady określają w dużej mierze zrytualizowane sposoby zachowania się. Wspomniany już krzyk triumfalny gęsi szarej dominuje nad całym życiem społecznym gatunku; u głuptaka białego, morskiego ptaka zakładającego kolonie lęgowe, formę takiej kolonii, np. dokładne odstępy między gniazdami, określają ceremonie, których wysoki stopień rytualizacji sprawia, że trudno ustalić ich filogenetyczne pochodzenie. Podobnie sprawy się mają u kawek i bardzo wielu innych istot społecznych.